Na początku sprawa wydaje się prosta – w sklepach jest kawa ziarnista i mielona. Masz młynek wbudowany w ekspres? Wybierasz tę pierwszą. Nie masz? Łatwizna, kupujesz mieloną. A jednak z czasem okazuje się, że temat jest nieco bardziej skomplikowany. Dziś omówimy grubości mielenia kawy w zależności od metody parzenia, jaką wybierzemy.
Kawa ziarnista vs mielona
Musisz wiedzieć, że kawa to nie dobra whisky. Leżakowanie nie dodaje jej aromatów – wręcz przeciwnie, z czasem aromaty ulatniają się. W kawie ziarnistej proces zachodzi powoli, w kawie mielonej – w tempie ekspresowym. Różnica między świeżo mieloną kawą, a tą zmieloną nawet kilka tygodni wcześniej jest tak wyraźna, że właściwie nie masz innego wyjścia – kupujesz młynek i zaczynasz samodzielnie mielić ziarna tuż przed samym parzeniem.
Jak zmielić kawę do espresso?
Na wstępie warto zaznaczyć, że stopień zmielenia ziaren to tylko jeden z parametrów, które mają wpływ na finalną jakość naparu. Warto mieć tę informację z tyłu głowy przy każdej metodzie parzenia. Przy espresso piszemy to DUŻYMI literami, ze względu na dodatkowe czynniki, które trzeba wziąć pod uwagę – przede wszystkim różnice między samymi ekspresami.
Kawę do espresso mielimy bardzo drobno – wizualnie powinna mieścić się gdzieś między mąką a solą. Raz jeszcze, wszystko zależy tutaj od posiadanego sprzętu. Z naszych doświadczeń wynika, że małe ekspresy do użytku typowo domowego potrzebują nieco grubszego mielenia niż te większe, bardziej profesjonalne.
Jeśli Twoje espresso płynie niczym wodospad Niagara, jest cienkie i kwaśne – mielisz zdecydowanie za grubo. Jeśli ekspres się zatyka, a w smaku nie czujesz nic oprócz goryczy – mielisz o wiele za drobno. Bardzo pomocny okazuje się też pomiar czasu parzenia – na start postaraj się ustawić młynek tak, by zmieścić się w standardowym okienku 25-30s.
Poniżej poglądowe zdjęcie kawy zmielonej pod espresso (od lewej: mąka pszenna, kawa zmielona do ekspresu w kawiarni, kawa zmielona do ekspresu domowego, sól kuchenna).
Jak zmielić kawę do kawiarki?
Następna w kolejce jest kawiarka, o której już trochę dla Was pisaliśmy. Ziarna do moka pota mielimy grubiej niż do espresso, ale drobniej niż do dripa. Skąd wiedzieć jak dokładnie? Cóż, istnieją obiektywne miary, natomiast nie oszukujmy się – mało kto ma w domu odpowiednio dokładny sprzęt do pomiaru średnicy zmielonej kawy.
Proponujemy test mniej dokładny, ale bardziej życiowy. Jeśli ziarna zmielone są zbyt drobno, po wypiciu kawy przyrządzonej w kawiarce na dnie filiżanki znajdziesz sporo osadu. Dodatkowo napar będzie prawdopodobnie przeparzony, gorzki i w ogóle niesmaczny. Warto wtedy przekręcić młynek na grubsze mielenie. Jeśli natomiast podczas parzenia napar będzie wylatywał z góry rurki w sposób mało kontrolowany i chaotyczny (co odzwierciedlenie znajdzie również w smaku – “pustym” i nadmiernie kwasowym), w takim wypadku proponujemy ustawić młynek na nieco drobniejszą frakcję.
Jak zmielić kawę do aeropressa?
Aeropress to akcesorium, dookoła którego urosło chyba najwięcej różnorodnych i smacznych przepisów. W związku z ich bogactwem, bardzo szeroki będzie również akceptowalny zakres grubości mielenia – od niemal tak drobnego jak do espresso, aż po naprawdę grubą frakcję. Jest co testować! W przyszłości przygotujemy oddzielny wpis na blogu poświęcony temu wszechstronnemu zaparzaczowi.
Jak zmielić kawę do dripa?
Ziarna pod dripa mielimy grubiej niż do kawiarki, ale nieco drobniej niż do french pressu. Frakcja jest już “dobrze widoczna” – drobniejsza niż cukier, ale grubsza od soli.
Najłatwiej ocenić poprawność grubości mielenia po szybkości przepływu wody (parzenie w dripie powinno trwać około 2,5-3,5 minuty), a później po smaku gotowego naparu. Jeśli inne parametry pozostają bez zmian, ziarna za drobno zmielone będą dawały w kubku gorycz i cierpkość, natomiast zbyt gruba frakcja będzie odpowiedzialna za małą intensywność i ogólne niedoparzenie kawy.
Poniżej poglądowe zdjęcie kawy zmielonej pod dripa (od lewej: sól kuchenna, kawa zmielona do dripa, biały cukier).
Jak zmielić kawę do chemexa?
Tutaj zdania są podzielone. Jedni mielą ziarna nieco grubiej niż do dripa, ale stosują większą dozę. Inni mówią, że to niepotrzebny trud, a wręcz marnotrawstwo. Faktem jest, że ze względu na grubsze filtry stosowane w chemeksie (jeśli użyje się takiej samej ilości kawy i grubości mielenia jak do V60) czas parzenia wydłuża się. Czy to dobrze, czy źle? Najlepiej ocenić własnym językiem.
Jak zmielić kawę do french pressa?
I znów brak jednoznacznych odpowiedzi może przytłoczyć młodego adepta metod alternatywnych. Zgodnie z popularnym przeświadczeniem, kawa do french pressu powinna być wyraźnie grubo zmielona. Często zresztą sugeruje to sama skala na młynkach do kawy. A jak jest w rzeczywistości?
Naszym zdaniem metody parzenia takie jak french press oraz tradycyjne zalewanie kawy w kubku mają szeroki zakres akceptowalnej grubości mielenia. Przez “akceptowalny” nie mamy na myśli, że napar da się wypić, ale z grymasem na twarzy. Wręcz przeciwnie! Podczas wykonywania testów na własne potrzeby, ku naszemu zaskoczeniu okazało się, że różne osoby wskazywały różne grubości mielenia jako najlepsze – a różnice były spore. Wniosek? Każdy lubi co innego. Jeśli smakuje Ci kawa z french pressu przygotowana z drobno zmielonych ziaren, nie ma w tym nic złego.
Jak zmielić kawę do kubka?
Sytuacja podobna jak z french pressem. Ze względu na długi czas parzenia (fusy zostają w kubku), wiele osób mieli kawę do kubka bardzo grubo. Jednak preferencje ludzi (a może sklepowe przyzwyczajenia?) są różne. Nam osobiście najbardziej smakują napary, w których kawa jest zmielona jak do dripa.
Jak zmielić kawę do cold brew?
O tym jak przygotować cold brew pisaliśmy już wcześniej. Znów, ze względu na długi czas parzenia wiele osób sugeruje, by kawę zmielić grubo. Naszym zdaniem warto zacząć od frakcji jak do dripa. Trzeba jednak pamiętać, że dużo zależy od stosowanej dozy i czasu “parzenia” kawy.
Jak zmielić kawę do ekspresu przelewowego?
Chociaż ten jeden raz możemy z przekonaniem odpowiedzieć “grubo” – wyraźnie grubiej niż do dripa. Wizualnie gdzieś w przedziale biały cukier – brązowy cukier. Tutaj zależność jest odwrotna niż przy espresso: do mniejszych, domowych ekspresów mielimy trochę drobniej, a do większych, profesjonalnych – grubiej.
Jak ustawić młynek w automatycznym ekspresie do kawy?
Na początku zręcznie ominęliśmy kwestię grubości mielenia kawy w ekspresach automatycznych. Ze względu jednak na popularność tych urządzeń pomocniej będzie wrócić do tematu.
Pytanie podstawowe: czy Twój ekspres ma możliwość zmiany grubości mielenia? Zwykle zależność jest prosta – im droższy model, tym większe możliwości dokonywania zmian w ustawieniach. Szukaj pokrętła regulującego grubość mielenia z boku lub z góry obudowy. Jeśli nic nie znajdziesz, spróbuj otworzyć ekspres. Trudno wskazywać konkretne kierunki, ponieważ ekspresy różnią się od siebie w zależności od firmy i modelu.
Na zdjęciu pokrętło do regulacji młynka w ekspresie Miele – ukryte pod obudową, obok zaparzacza.
Kawa zmielona pod ... mi nie smakuje, co teraz?
Gratulacje! Masz odwagę korzystać z własnego nosa i języka, zamiast bezrefleksyjnie wierzyć przepisom podanym w sieci 🙂 Nasze ogólne wskazówki to:
Kawa jest zbyt mocna, bardzo gorzka, cierpka -> spróbuj grubszego mielenia
Kawa jest wodnista, pusta, nieprzyjemnie kwaśna -> spróbuj drobniejszego mielenia
Przechowywanie zmielonej kawy
Przed nami grząski grunt faktów i mitów, któremu zdecydowaliśmy się poświęcić osobny wpis w przyszłości. W tym artykule odpowiemy w skrócie: miel tyle kawy, ile od razu zużyjesz. Jeśli natomiast kupujesz kawę już zmieloną, przechowuj ją w oryginalnym (szczelnie zamkniętym!) opakowaniu. Palarnie kawy przykładają sporo uwagi, by maksymalnie wydłużyć okres świeżości kawy. Specjalne wielowarstwowe torebki wyposażone w strunę wielokrotnego użytku pozwalają spowolnić proces wietrzenia ziaren.
Podsumowanie
Jak widzisz, grubość mielenia ziaren to istotny parametr, który należy wziąć pod uwagę przyrządzając kawę. Uzbrojona/y w wiedzę zawartą w artykule, znasz już punkty wyjścia dla najpopularniejszych metod parzenia kawy. Tak jak niejednokrotnie wspominaliśmy, nie znamy jednej słusznej receptury na kawę z dripa, french pressu czy kawiarki. Testuj różne grubości mielenia i wypracuj swój ulubiony przepis.
